Diabetes type 2

Wat is type 2 diabetes?

Type 2 diabetes is een chronische metabole ziekte die wordt gekenmerkt door een blijvende verhoging van de glucose in het bloed, bekend als hyperglykemie. Deze aandoening is het gevolg van een dubbele disfunctie binnen het lichaam: een insulineresistentie op het niveau van perifere cellen en een progressieve tekortkoming in de secretie van insuline door de alvleesklier. Insuline speelt een essentiële rol in de regulatie van de bloedsuikerspiegel door het vergemakkelijken van de opname van glucose in de cellen zodat het kan worden gebruikt als energiebron.

Om imager dit mécanisme, imaginez dat insuline est een sleutel is die de deuren van de cellen opent om glucose binnen te laten. In het geval van type 2 diabète wordt het slot (de receptoren van de cellen) minder gevoelig voor de sleutel (insuline), wat leidt tot een ophoping van suiker in het bloed. Deze glycemische onbalans leidt tot een aanwezigheid van een overmaat aan glucose in het bloed, wat kan veroorzaken dat er ernstige schade op lange termijn ontstaat.

Welke bloedglucosewaarde is bepalend voor de definitie van diabetes?

De biologische definitie van diabetes is gebaseerd op specifieke drempelwaarden van de nuchtere bloedsuikerspiegel. Volgens de aanbevelingen van de Haute Autorité de Santé wordt een patiënt als diabetisch beschouwd als zijn nuchtere bloedsuikerspiegel gelijk is aan of hoger is dan 1,26 g/l (7 mmol/l) bij twee opeenvolgende metingen. Een bloedsuikerspiegel die op elk moment van de dag gemeten wordt en hoger of gelijk is aan 2 g/l (11,1 mmol/l), geassocieerd met symptomen die daarop wijzen, bevestigt ook de diagnose van diabetes.

Welke screening is mogelijk om diabetes te diagnosticeren?

Het screenen op type 2 diabetes wordt voornamelijk uitgevoerd door middel van bloedonderzoeken die gericht zijn op het meten van het bloedsuikergehalte. De nuchtere bloedsuikertest wordt het meest gebruikt: deze meet de bloedsuiker na minstens 8 uur vasten.

De meting van geglycosyleerd hemoglobine (HbA1c) wordt ook gebruikt om de lange termijn controle van de bloedsuikerspiegel te evalueren. Een HbA1c van 6,5% of hoger is indicatief voor diabetes. Screening wordt met name aanbevolen voor personen met overgewicht, obesitas, een sedentaire levensstijl, een onevenwichtig dieet, of een familiegeschiedenis van type 2 diabetes.

Wat zijn de oorzaken van type 2 diabetes?

Type 2 diabetes is het resultaat van een complexe interactie tussen genetische componenten en omgevingsfactoren. Tot de belangrijkste oorzaken behoren:

1. Insulineresistentie: de spieren, de lever en het vetweefsel vertonen een verminderde gevoeligheid voor insuline, wat leidt tot een ophoping van suiker in het bloed.
2. Vermindering van de insulinesecretie: na verloop van tijd raken de bètacellen in de alvleesklier uitgeput en produceren ze niet langer voldoende insuline om de insulineresistentie te compenseren.
3. Genetische componenten: de aanwezigheid van familiaire voorgeschiedenis van type 2-diabetes verhoogt het risico op het ontwikkelen van de ziekte. Genetische varianten kunnen de functie van de alvleesklier en de insulinegevoeligheid beïnvloeden.
4. Gewoonten: een onevenwichtig dieet, rijk aan snelle suikers en verzadigde vetten, in combinatie met een onvoldoende fysieke activiteit, bevordert overgewicht en obesitas.
5. Darmflora: recente studies suggereren dat de darmflora een rol speelt bij de ontwikkeling van type 2 diabetes. Een verandering in de samenstelling van het intestinale microbioom zou de mechanismen van ontsteking en insulineresistentie kunnen beïnvloeden.
6. Overige: roken, chronische stress, bepaalde endocriene aandoeningen en het gebruik van bepaalde antidiabetica kunnen ook bijdragen aan de ontwikkeling van diabetes.

Het medisch onderzoek verkent voortdurend de onderliggende mechanismen om een beter begrip te krijgen van de ontwikkeling van diabetes. Het begrijpen van deze oorzaken is essentieel voor het nemen van geschikte preventieve maatregelen en het verminderen van het risico op het ontwikkelen van deze pathologie.

Wat zijn de symptomen en tekenen van diabetes?

Type 2 diabetes is vaak asymptomatisch in het begin, wat de diagnose van vroege opsporing bemoeilijkt. Echter, bepaalde klinische tekens kunnen verschijnen:

• Polyurie : Veelvuldige noodzaak om te urineren, vooral ’s nachts.
• Polydipsie: Verhoogde dorst en verhoogde inname van vloeistoffen.
• Aanhoudende vermoeidheid of uitputting.
• Wazig zicht: Visuele problemen als gevolg van langdurige hyperglykemie.
• Langzame genezing: Vertraging in de genezing van wonden en infecties.
• Onverklaarbaar gewichtsverlies: ondanks een normaal of verhoogd eetlust.
• Terugkerende infecties : Vooral op huidniveau of urinewegen.
• Tintelingen of gevoelloosheid: Gevoel van afname van gevoeligheid in de ledematen, als gevolg van zenuwbeschadiging.

Als vous présentez un ou plusieurs van deze symptômes, is het cruciaal om een professionnel in de gezondheidszorg te consulteren voor het uitvoeren van een dépistage. Een vroege diagnostic précoce maakt het mogelijk om een effectieve prise en charge op te zetten en ernstige complicaties graves die geassocieerd zijn met diabetes te prévenir.

Hoe wordt de diagnose van type 2 diabetes gesteld?

De detectie van diabetes type 2 berust op verschillende belangrijke stappen:

1. Medische anamnese: Uw arts verzamelt informatie over uw symptomen, uw persoonlijke en familiale voorgeschiedenis, evenals uw gewoonten.
2. Biologische onderzoeken :
   • Nuchtere bloedglucose: Meting van het suikergehalte in het bloed na een vastenperiode van minstens 8 uur. Een waarde gelijk aan of hoger dan 1,26 g/l bij twee opeenvolgende metingen duidt op diabetes.
   • Geglyceerd hemoglobine (HbA1c): Indicator van de glycemische controle over de afgelopen twee tot drie maanden. Een waarde van 6,5% of hoger wijst op diabetes.
3. Aanvullende onderzoeken : Afhankelijk van de resultaten kan uw arts extra tests voorschrijven om mogelijke complicaties op te sporen.

Welke behandelingen zijn beschikbaar?

Veranderingen in gewoontes

Type 2 diabetes wordt sterk beïnvloed door het dieet en gewoonten, dus bepaalde aanpassingen in het dagelijks leven kunnen helpen om diabetes beter in balans te brengen:

• Evenwichtig dieet: het aannemen van een dieet rijk aan vezels, fruit en groenten, terwijl snelle suikers en verzadigde vetten worden beperkt, helpt bij het beheersen van de bloedsuikerspiegel en bevordert gewichtsverlies.
• Regelmatige lichamelijke activiteit: dagelijks minstens 30 minuten matige lichaamsbeweging verbetert de insulinegevoeligheid, bevordert gewichtsverlies en vermindert het cardiovasculaire risico.
• Gewichtsverlies: bij patiënten met overgewicht of obesitas kan een gewichtsverlies van 5 tot 10% de glykemische controle aanzienlijk verbeteren.

Orale antidiabetica

Wanneer hygiënisch-dieetmaatregelen niet voldoende zijn, worden antidiabetica voorgeschreven. De belangrijkste klassen omvatten:

• Metformine : vermindert de leverproductie van glucose en verbetert de insulinegevoeligheid.
• Hypoglycemische sulfonamiden en gliniden: stimuleren de insulinesecretie.
• DPP-4-remmers en GLP-1-agonisten: verhogen de incretine hormonen, wat de insulinesecretie bevordert als reactie op maaltijden.
• SGLT2-remmers: verhogen de uitscheiding van glucose via de nieren.

De keuze van de behandeling is geïndividualiseerd op basis van de kenmerken van de patiënt, de effectiviteit, de bijwerkingen en de bijbehorende comorbiditeiten.

Insulinetherapie

Als orale antidiabetica en veranderingen in levensstijl niet langer de bloedsuikerspiegel onder controle kunnen houden, kan insulinetherapie noodzakelijk worden. Wanneer de alvleesklier niet meer voldoende insuline produceert, helpt de toediening van exogene insuline om het suikergehalte in het bloed te reguleren. Patiënten ontvangen insuline-injecties om het tekort te compenseren, wat essentieel is om complicaties door chronische hyperglykemie te voorkomen.

Educatie therapeutisch

Therapeutische educatie is een essentiële pijler in de behandeling van type 2-diabetes. Het is gericht op:

• Informeer de patiënt over zijn aandoening en behandelingen.
• Ontwikkel zelfmanagementvaardigheden, inclusief bloedglucosemonitoring.
• Complicaties voorkomen door gezondheidsbevorderend gedrag aan te nemen.
• Het bevorderen van therapietrouw en het verbeteren van de kwaliteit van leven.

Onderwijsprogramma’s worden vaak aangeboden door gespecialiseerde centra, ziekenhuizen of patiëntenverenigingen. Ze helpen patiënten om de mechanismen te begrijpen en moedigen hen aan om een gezonde levensstijl aan te nemen.

Is een insulinebehandeling noodzakelijk bij type 2 diabetes?

Bij type 2 diabetes is het gebruik van insulinetherapie niet systematisch. Het kan echter noodzakelijk worden in bepaalde situaties:

• Falen van orale antidiabetica: Wanneer de medicijnen niet langer in staat zijn om een correcte bloedsuikerspiegel te handhaven.
• Zeer hoge bloedsuikerspiegel bij diagnose: Noodzakelijk voor snelle interventie om complicaties te voorkomen.
• Zwangerschap: Sommige patiënten hebben een insulinebehandeling nodig om de bloedsuikerspiegel onder controle te houden en risico’s voor de foetus te vermijden.
• Acute of chronische complicaties: die de nier- of leverfunctie beïnvloeden, waardoor het gebruik van bepaalde medicijnen beperkt wordt.

Naarmate de pathologie vordert, kan de alvleesklier uitgeput raken, waardoor het nodig kan zijn om insuline te gebruiken. Deze wordt dan toegediend via subcutane injecties, volgens een doseringsschema dat is aangepast aan elke patiënt. Medisch toezicht is essentieel om de doseringen aan te passen en hypoglykemische episodes te voorkomen.

Wat zijn de mogelijke complicaties en gevolgen?

Cardiovasculaire aandoeningen

Een te hoge bloedsuikerspiegel bevordert atherosclerose, waardoor het risico op cardiovasculaire aandoeningen zoals:

• Myocardinfarct: obstructie van de kransslagaders die het hart voeden.
• Beroertes (CVA): onderbreking van de bloedcirculatie in de hersenen.

PAOD (perifeer arterieel occlusieve ziekte)

De perifeer arterieel vaatlijden (PAV) is een aandoening van de slagaders in de benen, die veroorzaakt:

• Pijn bij het lopen, ook wel claudicatio intermittens genoemd.
• Zweren en vertraagde wondgenezing.
• Verhoogd risico op amputatie bij ernstige ischemie.

Diabetische retinopathie

Retinopathie is een aandoening van de bloedvaten in het netvlies, die kan leiden tot:

• Verminderd zicht.
• Blindheid bij afwezigheid van een passende behandeling.

Regelmatig oogonderzoek is essentieel om deze aandoening te voorkomen.

Diabetische nefropathie

De nefropathie tast de nieren aan, wat leidt tot:

• Chronische nierinsufficiëntie.
• Noodzaak van dialyse of niertransplantatie in een gevorderd stadium.

Diabetische neuropathie

De neuropathie is het gevolg van schade aan de perifere zenuwen, wat leidt tot:

• Pijn, tintelingen, gevoelloosheid, voornamelijk in de voeten en handen.
• Gevoelloosheid, wat het risico op verwondingen en infecties verhoogt.
• Spijsverteringsstoornissen of hartproblemen bij aantasting van het autonome zenuwstelsel.

Wat is het verschil tussen type 1 en type 2 diabetes?

Hoewel le type 1 en 2 diabetes een kenmerk van verstoring van regulering van de bloedsuikerspiegel delen, ze verschillen in hun mechanismen en hun behandeling:

• Type 1 diabetes :
  • Auto-immuunziekte où le systeem immunitaire détruit de cellules bêta pancréatiques productrices van insuline.
  • Komt meestal bij kinderen en jongeren volwassenen voor.
  • Vereist een insulinetherapie vanaf de diagnose.
  • Plots begin met uitgesproken symptomen.
• Type 2 diabetes :
  • Resultaat van een insulineresistentie in combinatie met een geleidelijke afname van de insulineproductie.
  • Komt vaak voor na de leeftijd van 40 jaar, maar de gemiddelde leeftijd neigt te dalen als gevolg van veranderingen in gewoontes.
  • Initiële behandeling gebaseerd op veranderingen in gewoonten en orale antidiabetica.
  • Langzame evolutie en vaak asymptomatisch in het begin.

Hoe kan preventie het risico op type 2 diabetes beïnvloeden?

Preventie speelt een cruciale rol bij het verminderen van het risico op het ontwikkelen van type 2 diabetes. Uit onderzoek blijkt dat het aannemen van gezonde gewoonten de ziekte kan vertragen of voorkomen:

• Behouden van een gezond gewicht: Bij patiënten met overgewicht of obesitas verbetert gewichtsverlies de insulinegevoeligheid.
• Voeding evenwichtig: Geef de voorkeur aan voedingsmiddelen rijk aan vezels, fruit, groenten, volkoren granen, en beperk de verzadigde vetten en toegevoegde suikers.
• Regelmatige lichaamsbeweging: Minstens 150 minuten matige lichaamsbeweging per week verbetert de regulatie van de bloedsuikerspiegel en de cardiovasculaire gezondheid.
• Stressreductie: Chronische stress kan de bloedsuikerspiegel beïnvloeden, dus het is belangrijk om stress te beheersen door middel van ontspannings- of meditatietechnieken.
• Stoppen met roken.
• Gewoonteveranderingen om de risico’s te verminderen.

Volgens de OMS kunnen deze preventieve maatregelen een aanzienlijke impact hebben op de prevalentie van de ziekte. Preventie is vooral belangrijk voor individuen met een familiegeschiedenis van type 2 diabetes of risico’s.

Waarom is de vroege diagnose van diabetes type 2 cruciaal?

Een vroege diagnose van type 2 diabetes is essentieel om verschillende redenen:

• Preventie van complicaties: Een vroegtijdige behandeling kan de voortgang van de ziekte vertragen en het risico op ernstige complicaties verminderen.
• Levensstijlaanpassing: Veranderingen in gewoonten zijn effectiever wanneer ze vanaf het begin van de ziekte worden doorgevoerd.
• Verbetering van de levenskwaliteit: Een optimale glykemische controle vermindert de symptomen en verbetert het algemeen welzijn.
• Therapeutische educatie: De patiënt vroeg informeren zorgt voor een betere zorg en autonomie.
• Verlaging van de gezondheidskosten: voorkomen en verminderen van ziekenhuisopnamen en dure behandelingen op de lange termijn.

Het wordt daarom aanbevolen dat personen met een risico regelmatig screenings ondergaan om type 2-diabetes zo vroeg mogelijk op te sporen.